حملات پانیک مانند هجوم ناگهانی اضطراب غیر قابل کنترل بروز میکنند که اغلب با علائم فیزیکی مانند ضربان شدید قلب، تنگی نفس و تعریق همراه هستند. این حملات میتوانند آزاردهنده باشند و زندگی روزمره فردی را که دچار آن شده، مختل کنند. خوشبختانه، درمانهای مؤثری برای مدیریت حمله پانیک و بهبود سلامت کلی وجود دارد. اگر دچار این اختلال هستید یا یکی از عزیزانتان با این مشکل دست به گریبان است، این مقاله شما را بیشتر با روشهای درمان حملات پانیک آشنا خواهد کرد.
آیا پانیک درمان دارد؟
در حالی که هیچ درمان قطعی برای حمله پانیک وجود ندارد، درمانهای موثری برای مدیریت علائم آن خصوصا در سالهای اخیر ارائه شده است. حملات پانیک دورههای ناگهانی اضطراب شدید است که اغلب با احساسات فیزیکی مانند تپش قلب، تنفس سریع و تعریق همراه میشود. همه کسانی که حملات پانیک را تجربه میکنند به اختلال پانیک مبتلا نمیشوند، اما جستجوی کمک حرفهای بسیار مهم است.
تشخیص اختلال پانیک بر اساس معیارهای خاصی از جمله حملات پانیک مکرر و غیرمنتظره و نگرانی مداوم درباره داشتن یک حمله دیگر، ارزیابی میشود با این حال، حتی اگر تشخیص دقیقی مبنی بر اینکه شما مبتلا به اختلال پانیک هستید، وجود نداشته باشد، درمان حملات پانیک همچنان مفید خواهد بود.
با وجود اینکه حمله پانیک به طور کامل قابل درمان نیست، مدیریت موفقیت آمیز علائم و کنترل آنها میتواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی فرد مبتلا به این اختلال را بهبود بخشد. تکنیکهای رواندرمانی و دارو میتوانند خطر حملات پانیک را کاهش دهند و به فرد مبتلا کمک کنند کنترل فعالیتهای روزانه خود را دوباره به دست گیرد. به یاد داشته باشید که پاسخهای فردی به درمان ممکن است متفاوت باشد، بنابراین یافتن بهترین روش درمانی بر اساس تکنیکهای تشخیصی و تجویز پزشک میسر خواهد بود.
انواع درمان حملات پانیک
روشهای درمان حملات پانیک بر اساس شدت و علت زمینهای میتواند متفاوت باشد و به تشخیص تخصصی پزشک مربوطه بستگی دارد. در این بخش به بررسی برخی از گزینههای رایج و موثر در بهبود علائم این اختلال خواهیم پرداخت.
روان درمانی (گفتگو درمانی)
درمان شناختی-رفتاری (CBT) یک درمان اولیه و موثر توصیه شده برای حملات پانیک به شمار میرود. این رویکرد درمانی به افراد کمک میکند تا علائم پانیک را درک کنند، افکار غیرمنطقی خود را به چالش بکشند و به تدریج با موقعیت های هراس آوری که در طول حمله پانیک تجربه میکنند، روبرو شوند. در برخی فرایندهای درمانی، ممکن است پزشک برخی محرکهای هراس آوری را که باعث حمله پانیک در افراد میشود، در یک محیط امن تداعی کند. در چنین شریطی بیماران یاد می گیرند که این احساسات خطرناک نیستند و تاب آوری آنها نسبت به محرکها افزایش مییابد.
درمان دارویی حمله پانیک
از جمله داروهایی که معمولا به افراد مبتلا به اختلال پانیک تجویز میشود، میتواند به موارد زیر اشاره کرد:
- مهارکنندههای بازجذب سروتونین (SSRIs): معمولا داروهای SSRI مانند فلوکستین (پروزاک)، پاروکستین (پاکسیل) و سرترالین (زولوفت) برای کنتذل علائم پانیک تجویز میشوند. به طور کلی این داروها به کاهش شدت و دفعات حملات پانیک کمک میکنند.
- مهارکننده های بازجذب سروتونیننوراپی نفرین (SNRI): این داروها که یکی از رایجترین انواع آن ونلافاکسین است نیز در مدیریت علائم پانیک نقش دارند و ممکن است توسط پزشک تجویز شوند.
چه قرصی برای حمله پانیک خوبه
قرصهای مختلفی برای حملات پانیک بسته به شدت تشخیص پزشک برای بیاران مبتلا تجویز میشود که از جمله موثرترین و رایجترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- SSRI ها: این داروهای ضد افسردگی عموماً برای اختلال پانیک بی خطر و مؤثر هستند. فلوکستین، پاروکستین و سرترالین در این دسته قرار می گیرند.
- بنزودیازپینها: کلونازپام و آلپرازولام داروهای ضد اضطراب هستند که میتوانند در هنگام حملات پانیک به عنوان تسکین دهندهای فوری عمل کنند. با این حال، این داروها معمولاً به دلیل خطر وابستگی فرد به آنها کمتر تجویز میشوند.
- پروپرانولول: این دارو نیز میتواند به مدیریت علائم فیزیکی مانند ضربان قلب شدید مرتبط با حملات پانیک کمک کند.
بهترین دارو برای درمان حملات پانیک
توصیه بهترین دارو برای درمان حملات پانیک به عوامل فردی، شدت اختلال پانیک و بیماریهای زمینهای فرد بستگی دارد. SSRI ها به دلیل مشخصات ایمنی و اثربخشی خود اغلب در خط مقدم تجویز پزشکان قرار دارند. با این حال، برای تعیین مناسبترین گزینه برای بهبود علائم این اختلال، بهتر است با یک پزشک متخصص در این زمینه مشورت کنید.
راهبردهای خودمراقبتی
- تکنیکهای تمدد اعصاب مانند تمرینات تنفس عمیق را تمرین کنید.
- از محرکهایی مانند کافئین، الکل و سیگار خودداری کنید.
- خواب کافی داشته باشید و از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کنید.
اگرچه این موارد جایگزین درمانهای تخصصی این اختلال نیستند، اما میتوانند مدیریت علائم را برای شما تسهیل کنند. به یاد داشته باشید که جستجوی سریع کمک حرفهای بسیار مهم است. فرایند درمان میتواند شدت حمله پانیک را کاهش دهد و رفاه و سلامت کلی فرد مبتلا را بهبود بخشد.
درمان حملات پانیک در طب سنتی
حملات پانیک میتوانند ناراحت کننده و در موارد شدیدتر آزاردهنده باشند، اما درمان سنتی حمله پانیک مانند رایحه درمانی و گیاه درمانی اثرات آرام بخشی دارد که میتواند فرد را دوباره به حالات عادی خود بازگرداند.
گیاه درمانی برای حملات پانیک
چندین گیاه به طور سنتی برای کاهش استرس و اضطراب توصیه میشود. گنجاندن آنها در روتین روزمره ممکن است به کاهش علائم حمله پانیک کمک کند:
- بابونه: دمنوش بابونه که به خاطر خواص آرام بخشش معروف است، میتواند به تنظیم تنفس در هنگام حمله پانیک کمک کند.
- اسطوخودوس: دمنوش اسطوخودوس اثرات تسکین دهنده دارد و باعث آرامش میشود.
- سنبل الطیب: اعتقاد بر این است که دمنوش ریشه سنبل الطیب دارای خواص کاهش دهنده اضطراب است.
رایحه درمانی برای تسکین اضطراب حمله پانیک
رایحه درمانی شامل استفاده از برخی روغنها برای افزایش آرامش و کاهش اضطراب ناشی از حملات پانیک میشود.
- اسطوخودوس: روغن اسطوخودوس به خاطر رایحه آرام بخش خود مشهور است. از آن در بخور سرد استفاده کنید یا با چند قطره از آن میتوانید دستهایتان را ماساژ دهید.
- روغن یلنگ یلنگ: این روغن عجیب و غریب دارای رایحه ای شیرین و گلی است که میتواند اضطراب را کاهش دهد.
- روغن مریم گلی: روغن مریم گلی به تعادل احساسات و کاهش تنش کمک میکند.
- روغن برگاموت: روغن برگاموت یا همان روغن ترنج خلق و خو را بهبود میبخشد و استرس را کاهش میدهد.
به یاد داشته باشید که این درمانهای طبیعی مکمل درمانهای تخصصی هستند و نباید به صورت خودسرانه و بدون مشورت پزشک مصرف شوند.
درمان خانگی حمله پانیک
برای آرام کردن اضطراب، تنفس عمیق (دیافراگمی) را امتحان کنید.
- به محض اینکه متوجه علائم حمله پانیک شدید، اتاق شلوغ را ترک کنید یا مکانی آرام برای ایجاد فضای ذهنی به دور از تنش پیدا کنید.
- روی تنفس و سایر راهبردهای مقابلهای تمرکز کنید.
- یک عبارت آرامش بخش را که به اصطلاح به آن مانترا گفته میشود، انتخاب کنید و در هنگام حمله آن را در سکوت با خود تکرار کنید.
- مدیتیشن منظم، یوگا یا تای چی میتواند به تسکین اضطراب و جلوگیری از حملات پانیک کمک کند.
درمان قطعی حمله پانیک
حملههای پانیک در طب نوین درمان قطعی ندارند. به جای درمان، پزشکان اعصاب و روان یا مغز و اعصاب از کلمه «بهبودی» یا «کنترل» علائم صحبت میکنند. این اختلال خطرات جدی ندارد، اما به دلیل بروز برخی علائم جدی، اقدام به درمان برای مدیریت شدت حمله ضروری است.
درمان حملات پانیک در خواب
حملات پانیک در خواب میتوانند تجربه ناخوشایندی باشند. اگر شما چنین تجربهای دارید، درمانهای رایج حملات پانیک مانند مراجعه به روان درمانگر و مصرف داروهای تجویزی میتوانند به شما کمک کند. معمولاً پزشک ترکیبی از داروها و تراپیهای روانی را برای درمان این حملات توصیه میکند.
درمان حملات پانیک اضطراب
حملات پانیک، باعث ایجاد احساسات فیزیکی مرتبط با اضطراب و ترس میشوند. این حملات ممکن است شامل تجربه ضربان قلب تند، تنگی نفس، سرگیجه، لرزش و تنش عضلانی باشند. این حملات اغلب به هیچ تهدید خارجی مرتبط نمیشوند و به طور غیرمنتظره رخ میدهند. درمان حملات پانیک شامل دو روش اصلی روان درمانی و مصرف دارو است که در بخشهای قبل به صورت جامع به آنها پرداخته شد.
درمان حملات عصبی پانیک
درمان حملات عصبی پانیک بر اساس شرایط سلامت بیمار، اینکه این حملات چند مرتبه تکرار میشوند، مزمن هستند یا تنها در شرایط خاصی بروز مییبایند، میتواند متفاوت باشد و به تشخیص پزشک مربوطه بستگی دارد.
درمان حملات پانیک با طب سوزنی
طب سوزنی یک علم باستانی و موثر است که خوشبختانه میتواند تاثیرات قابل توجهی بر بهبود علائم پانیک داشته باشد.
این تکنیک از طریق دو ترفند کلی علائم این اختلال را کاهش میدهد:
۱. تعادل جریان انرژی: هدف طب سوزنی بازگرداندن جریان مناسب انرژی (چی) در طول مریدینهای بدن است. این طب با پرداختن به عدم تعادل روح و بدن، به مقابله با واکنشهای دفاعی مرتبط با حملات پانیک کمک میکند.
۲. هدف قرار دادن نقاط خاص: پزشکان نقاط خاص طب سوزنی را هدف قرار میدهند. تحریک ای نقاط به کاهش علائم اضطراب و افزایش آرامش کمک میکنند.
مطلب پیشنهادی: حمله پانیک و تمام اطلاعاتی که به دنبال آن هستید!
درمان سریع حمله پانیک
هنگام تجربه حمله پانیک، روشهای موثری برای مدیریت علائم در لحظه وجود دارد. در ادامه به چند استراتژی برای مدیریت سریع حملات پانیک اشاره خواهیم کرد.
- به خاطر داشته باشید که میگذرد: بپذیرید که حملات پانیک دورههای کوتاهی از اضطراب متمرکز هستند و در عرض حدود ۱۰ دقیقه فروکش میکنند².
- نفس عمیق بکشید: نفس عمیق و آهسته به کاهش اضطراب کمک میکند. تکنیک تنفس ۴-۷-۸ را امتحان کنید: ۴ ثانیه دم، ۷ ثانیه نگه دارید و ۸ ثانیه به آرامی نفس را رها کنید.
- یک نقطه آرام پیدا کنید: اگر مناظر یا صداهای خاصی حملات پانیک را تشدید میکند، به مکان ساکتتری بروید. این فضای ذهنی میتواند به شما کمک کند روی استراتژیهای مقابله تمرکز کنید.
- روی یک شیء تمرکز کنید: هنگامی که غرق افکار اضطراب آور شدید، روی چیزی فیزیکی در محیط خود تمرکز کنید تا خودتان را به لحظه حال بیاورید و افکارتان را مدیریت کنید.
درمان اورژانسی حمله پانیک
هنگام مواجهه با حمله پانیک، اقدام سریع بسیار مهم است. در اینجا مراحلی وجود دارد که باید در نظر بگیرید:
- روی تنفس خود تمرکز کنید: نفس های آهسته و عمیق بکشید تا سیستم عصبی خود را آرام کنید.
- روی زمین بنشینید: سعی کنید روی زمین یا صندلی بنشینید و روی یک نقطه ثابت تمرکز کنید.
- به دنبال پشتیبانی باشید: به شخصی که به او اعتماد دارید، زنگ بزنید یا در صورت نیاز با اورژانس تماس بگیرید.
- داروهای خود را فراموش نکنید: در صورت تجویز، هر گونه داروی ضد اضطراب را طبق دستور پزشک در زمان حمله مصرف کنید.
قانون ۳۳۳ حملات پانیک
هنگام برخورد با حملات پانیک، قانون ۳۳۳ میتواند یک تکنیک مفید برای مدیریت علائم باشد.
این قانون شامل سه مرحله است:
۱. ببینید: سه چیز را که میتوانید در اطراف خود ببینید، شناسایی کنید. این میتواند یک درخت، یک صندلی یا حتی یک مداد باشد. این تمرین تمرکز شما را از افکار مضطربانه دور میکند.
۲. بشنوید: به سه صدا در محیط خود توجه کنید. ممکن است تیک تاک ساعت، صدای فشار دادن کلیدهای روی صفحه کلید یا خش خش برگها در باد باشد.
۳.لمس کنید: سه چیز را که در اطرافتان میتوانید لمس یا حرکت دهید، پیدا کنید. اینها میتوانند اشیایی در دسترس شما یا حتی قسمت هایی از بدنتان باشند.
هنگام برخورد با حملات پانیک، قانون ۳۳۳ میتواند یک تکنیک مفید برای مدیریت علائم باشد. این قانون شامل سه مرحله اصلی است.
طول درمان حملات پانیک
مدت درمان حمله پانیک میتواند بر اساس عوامل فردی و رویکرد انتخابی متفاوت باشد.
- طول درمان مشاوره و روان درمانی: با جلسات درمانی منظم، ممکن است ظرف چند هفته شاهد کاهش علائم باشید. بهبود یا رفع قابل توجه علائم معمولاً در طی چند ماه رخ میدهد. داشتن جلسات در فواصل زمانی مشخص میتواند به عدم عود دوباره حملات کمک شایانی کند.
- طول درمان مصرف داروها: داروها میتوانند مکمل روان درمانی باشند. بهبود مرتبط با دارو درمانی ممکن است پس از ۱۰ تا ۲۰ هفته قابل مشاهده باشد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در برخی موارد حملات پانیک با درمانهای خانگی و تکنیکهای تنفسی قابل کنترل هستند. با این حال توجه در صورت شدت این حملات و ایجاد برخی اختلالات، مراجعه به پزشک در اسرع وقت ضروری تلقی میشود.
- اختلال در فعالیتهای روزانه: اگر اضطراب و حملات پانیک به طور قابل توجهی بر زندگی روزمره شما تأثیر میگذارد و کار، مطالعه یا مدیریت مسئولیتهای خانه را دشوار میکند، وقت آن است که به دنبال کمک حرفهای باشید.
- علائم جسمانی: حالت تهوع مکرر، اسهال، درد معده، مشکلات خواب، تحریک پذیری، ضربان قلب سریع و تنش عضلانی نشانههایی هستند که نیاز به ارزیابی پزشک دارند. گاهی اوقات حملات پانیک میتوانند علائم حملات قلبی را تقلید کنند، بنابراین معاینه برای رد سایر شرایط ضروری است.
برای درمان حملات پانیک به چه متخصصی مراجعه کنیم؟
هنگام جستجوی درمان برای حملات پانیک، میتوانید با متخصصان زیر مشورت کنید:
- پزشک عمومی: اگر علائم حملات پانیک را تجربه کردهاید، با تعیین یک قرار ملاقات با پزشک عمومی خود شروع کنید. پس از ارزیابی اولیه، پزشک ممکن است شما را برای درمان بیشتر به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهد.
- روانپزشکان: این پزشکان، متخصص در سلامت روان هستند و میتوانند داروهایی را تجویز کنند که به مدیریت حملات پانیک کمک میکند. داروهای ضد افسردگی که نشان داده شده است علائم اختلال پانیک را بهبود میبخشند، معمولا توسط روانپزشکان تجویز میشوند.
- روانشناسان بالینی: آنها درمانهای روانشناختی مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT) را ارائه میدهند تا به شما در درک حملات پانیک و یادگیری راهبردهای مقابلهای موثر کمک کنند.
- کاردرمانگران و مددکاران اجتماعی: آنها همچنین ممکن است بخشی از تیم درمانی شما باشند و در طول سفر بهبودی به شما پشتیبانی و راهنمایی ارائه دهند.
کلام آخر
همان طور که در این مقاله اشاره شد، حملات پانیک را باید جدی بگیرید و به دنبال کمک حرفهای باشید. درمان حملات پانیک چه از طریق دارو یا روشهای دیگر که ذکر شده، میتواند شدت و دفعات حملات پانیک را کاهش دهد و به افراد این امکان را میدهد تا کنترل زندگی خود را دوباره به دست گیرند. به یاد داشته باشید که حتی اگر بدون تشخیص رسمی اختلال پانیک، حملات پانیک را تجربه کنید، جستجوی درمان همچنان میتواند مفید باشد.