افتادن دندان شیری، به عنوان یک تجربه مشترک در دوران کودکی، نقطه عطف مهمی در رشد و تکامل دهان و دندان کودک است. زمانی که کودکان با دندان‌های شیری خود خداحافظی می‌کنند، ترکیبی از هیجان، کنجکاوی و شاید حسی از دلهره را تجربه کنند. این فرآیند طبیعی، نشانه‌ای از تغییرات فیزیکی و رشدی عاطفی در زندگی کودک بوده که از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه بیشتر به این مرحله رشد دندانی در کودکان خواهیم پرداخت.

افتادن دندان شیری از چه سنی شروع می‌شود؟

دندان‌های شیری نقش مهمی در رشد کودک دارند. آنها راه را برای دندان‌های دائمی هموار کرده و به رشد گفتار، تغذیه و سلامت کلی دهان کمک می‌کنند. روند از دست دادن دندان‌های شیری معمولاً از سن ۶ یا ۷ سالگی شروع می‌شود و تا اوایل نوجوانی ادامه می‌یابد. با این حال، زمان دقیق می‌تواند از کودکی به کودک دیگر بسیار متفاوت باشد. اکثر کودکان تا سن ۱۲ یا ۱۳ سالگی تمام دندان‌های شیری خود را از دست خواهند داد.

افتادن دندان شیری در ۴ سالگی

افتادن دندان شیری در این سن کمتر رایج است، اما برخی از کودکان ممکن است از ۴ سالگی شروع به از دست دادن دندان‌های شیری خود کنند. این اتفاق معمولاً جای نگرانی ندارد و صرفاً یک تغییر در جدول زمانی طبیعی رشد کودک است. این فرایند می‌تواند به طور طبیعی اتفاق بیفتد زیرا ممکن است دندان‌های دائمی درون لثه، در حال فشار وارد کردن به ریشه دندان‌های شیری باشند.

افتادن دندان شیری در ۵ سالگی

در حدود سن ۵ سالگی، بسیاری از کودکان شروع به تجربه لق شدن دندان‌های خود می‌کنند. این تجربه اغلب حس عجیب و نگران کننده‌ای برای کودکان به همراه دارد. والدین می‌توانند به کودک اجازه دهند که دندان لق خود را به صورت ملایم تکان دهد، اما باید از کشیدن آن اجتناب کنند، زیرا این امر می‌تواند باعث ناراحتی و آسیب احتمالی به دندان دائمی در حال رشد شود.

افتادن دندان شیری بچه در خواب

افتادن دندان شیری در خواب غیرمعمول نیست، به خصوص اگر دندان برای مدتی لق شده باشد. افتادن دندان می‌تواند به طور طبیعی هنگام حرکت کودک و تنظیم موقعیت در هنگام خواب اتفاق بیفتد. اگر کودک یک دندان لق را ببلعد، به طور کلی هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد، زیرا بدون هیچ مشکلی از سیستم گوارشی او عبور خواهد کرد.

مطلب پیشنهادی: آبسه دندان شیری، به چه نکاتی باید توجه کنیم؟

علائم افتادن دندان شیری

از دست دادن دندان‌های شیری بخشی طبیعی از رشد کودک است، اما می‌تواند با علائم و احساسات مختلفی همراه باشد که ممکن است برای کودکان و والدین آن‌ها غیرمنتظره باشد.

از جمله علائم رایج افتادن دندان شیری، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• لق شدن دندان‌ها: شایع‌ترین علامت اولیه که نشان می‌دهد دندان‌های شیری آماده افتادن هستند لق شدن است. کودکان ممکن است متوجه شوند که یک یا چند دندان آن‌ها هنگام لمس کردن یا خوردن غذاهای خاص تکان می‌خورد.
• حساسیت لثه: با لق شدن دندان شیری، ممکن است بافت لثه اطراف دندان کمی متورم یا حساس شود. این به دلیل فشاری است که توسط دندان دائمی در حال رویش در زیر آن وارد می‌شود.
• شکاف‌های قابل مشاهده: با لق شدن و در نهایت افتادن دندان‌های شیری، ممکن است بین دندان‌های باقیمانده شکاف یا فاصله‌ای ظاهر شود. این یک بخش طبیعی از فرآیند از دست دادن دندان است زیرا دهان برای رویش دندان‌های دائمی آماده می‌شود.
• خونریزی هنگام مسواک زدن: برخی از کودکان ممکن است هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن اطراف دندان لق دچار خونریزی جزئی از لثه شوند. این معمولا خفیف است و به سرعت برطرف می‌شود.
• تغییر در عادات غذایی: کودکان ممکن است به طور موقت عادات غذایی خود را تغییر دهند و از غذاهای سفت یا ترد که می‌تواند ناراحتی اطراف دندان‌های لق را تشدید کند، اجتناب کنند.

افتادن دندان شیری درد دارد؟

احساس ناراحتی یا درد در هنگام افتادن دندان شیری می‌تواند از کودکی به کودک دیگر متفاوت باشد. برای اکثر کودکان، این روند نسبتاً بدون درد یا همراه با ناراحتی جزئی است. به طور کلی، با لق شدن دندان‌های شیری، کودکان ممکن است ناراحتی یا حساسیت خفیفی را در اطراف دندان یا لثه آسیب دیده احساس کنند. این ناراحتی معمولاً موقتی است و اغلب می‌توان آن را با اقدامات ملایم مراقبت از دهان کاهش داد.

اگر کودک درد شدیدتر یا ناراحتی مداوم را تجربه کند، ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل زمینه‌ای مانند عفونت یا تراکم بیش از حد دندان‌ها باشد. در چنین مواردی، مهم است که برای ارزیابی و درمان مناسب با دندانپزشک مشورت کنید.

مطلب پیشنهادی: دندان شیری کودکان و هر آنچه باید درباره آن بدانید!

عوارض افتادن دندان شیری

تاخیر در رویش دندان‌های دائمی: در برخی موارد ممکن است دندان‌های شیری طبق روند طبیعی نیفتند و منجر به تاخیر در رویش دندان‌های دائمی‌شوند. این می‌تواند باعث انحراف دندان‌های دائمی هنگام رویش یا مسائل ناهنجار دیگر شود که ممکن است نیاز به مداخله ارتودنسی داشته باشد.

• درد یا حساسیت مداوم:  در حالی که برخی از ناراحتی‌ها در طول فرآیند افتادن دندان شیری طبیعی است، درد مداوم یا شدید ممکن است نشان دهنده مسائل زمینه‌ای مانند عفونت یا آسیب به بافت‌های اطراف باشد.
• التهاب یا تورم: تورم یا التهاب اطراف لثه در صورتی که دندان شیری به کندی در حال افتادن باشد یا عوارضی با رویش دندان دائمی ایجاد شود، ممکن است رخ دهد.
• خونریزی: خونریزی جزئی از لثه زمانی که دندان‌های شیری لق می‌شوند، شایع است. اما خونریزی بیش از حد ممکن است نشان دهنده نیاز به ارزیابی دندانپزشکی باشد.
• عفونت: این اتفاق نادر بوده اما ممکن است، عفونت اطراف دندان شیری لق یا در بافت لثه اطراف می‌تواند منجر به درد موضعی، تورم و گاهی تب شود.

افتادن دندان شیری و تب

در حالی که تب معمولاً مستقیماً به دلیل افتادن دندان‌های شیری ایجاد نمی‌شود، اما ممکن است در برخی موارد مانند عفونت به دلیل التهاب بافت‌های اطراف دندان و فشار وارد کردن دندان دائمی اتفاق بیفتد.

مدت زمان رویش دندان دائمی بعد از افتادن دندان شیری

پس از افتادن دندان‌های شیری، رشد و رویش دندان‌های دائمی از یک جدول زمانی ساختاریافته پیروی می‌کند که از کودکی به کودک دیگر متفاوت است. به طور معمول، دندان‌های دائمی بلافاصله پس از افتادن دندان شیری شروع به رویش می‌کنند. این روند در دوران کودکی و نوجوانی ادامه می یابد و آخرین مجموعه دندان آسیا که به عنوان دندان عقل شناخته می‌شود، معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل دهه بیست ظاهر خواهد شد. مدت زمان رشد دندان‌های دائمی فرآیندی تدریجی و مداوم است که توسط ژنتیک و رشد فردی دندان هدایت می‌شود. معاینات منظم دندانپزشکی در این دوره برای نظارت بر پیشرفت دندان‌های دائمی و اطمینان از رویش صحیح و سالم آنها بسیار مهم است و زمینه را برای سلامت دهان و دندان کودک در بزرگسالی فراهم می‌کند.

ترتیب افتادن دندان شیری

ترتیب افتادن دندان شیری در اکثر کودکان از یک الگوی قابل پیش بینی پیروی می‌کند. به طور معمول، کودکان ابتدا دندان‌های جلویی خود را از دست می‌دهند، روند افتادن از دندان‌های جلویی پایین و سپس دندان‌های جلویی بالایی شروع می‌شود. در ردیف بعدی دندان‌های ثنایای کناری قرار دارند که معمولاً در حدود ۷ تا ۸ سالگی از بین می روند. دندان‌های آسیاب اول معمولاً در ۹ تا ۱۱ سالگی می‌افتند و سپس دندان‌های نیش در حدود ۹ تا ۱۳ سالگی می‌افتند. دندان‌های آسیاب دوم معمولاً معمولاً بین سنین ۱۰ تا ۱۳ سالگی، آخرین دندان‌هایی هستند که از بین می‌روند.

کلام آخر

تجربه افتادن دندان‌ شیری یادآور ماهیت زودگذر دوران کودکی است. این اتفاق نشان دهنده پلی بین گذر از دوران خردسالی و پا گذاشتن به مرحله جدیدی از رشد است. همان طور که هر دندان می افتد، راه را برای شروعی جدید هموار می‌کند و چرخه رشد را که تعیین کننده سفر از کودکی تا نوجوانی است، تقویت می‌کند. بنابراین، افتادن دندان‌های شیری نه تنها یک فرآیند بیولوژیکی است، بلکه نشانه‌ای از گذر زمان و تکامل در زندگی یک کودک محسوب می‌شود.