حملات پانیک، چه در هنگام خواب و چه قبل از به خواب رفتن، میتواند برای کسانی که با آن دست و پنجه نرم میکنند، به شدت ناراحت کننده و آزار دهنده باشد. بر خلاف کابوسها، حملات پانیک شامل احساسات ناگهانی و طاقت فرسای ترس و اضطراب است که دلایل آن میتواند متفاوت و گاهی نامعلوم باشد. در این مقاله تمام آنچه که نیاز است درباره حمله پانیک در خواب بدانید، مورد بررسی قرار خواهیم داد.
حمله پانیک در خواب چیست؟
حمله پانیک در خواب که به عنوان حمله پانیک شبانه نیز شناخته میشود، با شروع ناگهانی ترس یا ناراحتی شدید مشخص شده که در عرض چند دقیقه به اوج خود میرسد. این تنشهای شدید و ناگهانی میتوانند فرد را از خواب بیدار کنند و باعث تپش قلب، تعریق، لرزش، تنگی نفس و احساس سردرگمیشوند. توجه به این نکته ضروری است که این علائم میتوانند بدون هیچ محرک خارجی یا دلایل ظاهری رخ دهند و حملات پانیک را از کابوسهای معمولی یا وحشتهای شبانه متمایز کنند.
حمله پانیک قبل از خواب
به طور مشابه، حملات پانیک با همان تنشهای معمول ممکن است قبل از به خواب رفتن اتفاق بیفتد، اغلب زمانی که فرد در حالت نیمه خواب و بیدار است و دارد به خواب میرود یا زمانی که قبل از به خواب رفتن، ذهن کم کم فعالیت خود را کاهش میدهد. اضطراب و ترس مرتبط با این حملات میتواند توانایی استراحت را مختل کند و منجر به مشکل در به خواب رفتن شود.
علائم پانیک در خواب
بر خلاف کابوسها یا وحشتهای شبانه که ممکن است شامل رویاهای ترسناک باشد، حملات پانیک شبانه معمولاً بدون هیچ محرک قابل شناسایی رخ میدهد و میتواند فرد را ناگهان از خواب بیدار کند. نشانههای حمله پانیک در خواب در بسیاری از موارد مشابه حملات پانیک است که در هنگام بیداری رخ میدهد.
این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تپش قلب شدید یا احساس تنش در قفسه سینه
- تنگی نفس، مشکل در تنفس یا احساس خفه شدن.
- لرزش غیرقابل کنترل بدن یا بخشی از بدن مانند دستها یا پاها
- تعریق زیاد که اغلب با لرز یا گرگرفتگی همراه است.
- احساس درد یا ناراحتی در قفسه سینه.
- تهوع یا ناراحتی شکمی، ناراحتی معده یا ناراحتی گوارشی.
- سرگیجه یا سبکی سر یا احساس ضعف همراه با سرگیجه.
- احساس آزاردهنده ذهنی شبیه به جنون یا ترس عدم تشخیص خیال و واقعیت
مطلب پیشنهادی: درمان حملات پانیک، قطعیترین روش کدام است؟
علت حمله پانیک در خواب
علل دقیق حمله پانیک در خواب میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. برخی از عوامل رایجی که ممکن است در ایجاد این اختلال نقش داشته باشند، عبارتند از:
- استرس و اضطراب: سطوح بالای استرس یا اضطراب سرکوب شده در طول روز میتواند به صورت حملات پانیک در خواب ظاهر شود.
- استعداد ژنتیکی: افرادی که سابقه خانوادگی اختلالات اضطرابی یا حملات پانیک دارند، ممکن است بیشتر مستعد ابتلا باشند.
- تروما یا PTSD: تجربیات آسیب زا در گذشته میتواند احتمال حملات پانیک شبانه را افزایش دهد، به ویژه اگر خواب با فلش بک یا کابوس مختل شود.
- شرایط پزشکی: برخی از شرایط پزشکی مانند اختلالات تنفسی، بیماریهای قلبی یا اختلالات عصبی، ممکن است در حملات پانیک شبانه نقش داشته باشند.
- اختلالات خواب: شرایطی مانند آپنه خواب یا سندرم پاهای بی قرار میتواند الگوهای خواب را مختل کند و آسیب پذیری را در برابر حمله پانیک در خواب افزایش دهد.
درمان حمله پانیک در خواب
درمان حمله پانیک در خواب بسته به شدت علائم و دلایل زمینهای میتواند متفاوت باشد. در این بخش برخی از رایجترین درمانهای این اختلال را بررسی خواهیم کرد.
روان درمانی و رفتار درمانی شناختی (CBT)
- درمان رفتاری شناختی (CBT): این نوع درمان بر شناسایی و تغییر الگوهای فکری و رفتارهای منفی که به اضطراب و حملات پانیک کمک میکند، تمرکز دارد. تکنیکهایی مانند تمرینات آرامش بخش و مواجهه درمانی میتوانند به افراد در مدیریت و کاهش علائم پانیک کمک کنند.
- درمانهای مبتنی بر ذهن آگاهی: تمرینهایی مانند مدیتیشن، ذهن آگاهی و یوگا میتوانند آرامش را تقویت کنند، سطح استرس را کاهش دهند و بهزیستی ذهنی کلی را بهبود بخشند که ممکن است به مدیریت حملات پانیک شبانه کمک کند.
تغییر سبک زندگی و مراقبت از خود
علاوه بر مداخلات پزشکی و درمانی، پیروی از یک سبک زندگی سالم میتواند از مدیریت حمله پانیک در خواب حمایت کند:
- ورزش منظم: درگیر شدن در فعالیت بدنی منظم میتواند سطح کلی اضطراب را کاهش دهد و کیفیت خواب بهتر را ارتقا دهد.
- مدیریت استرس: یادگیری تکنیکهای کاهش استرس مانند تمرینات تنفس عمیق و تصویرسازی میتواند به افراد کمک کند تا با اضطراب کنار بیایند و از حملات پانیک جلوگیری کنند.
- بهداشت خواب: ایجاد یک روال خواب منظم، ایجاد یک محیط خواب راحت و اجتناب از محرکهایی مانند کافئین و الکل قبل از خواب بهداشت خواب بهتر را ارتقا داده و احتمال حملات پانیک شبانه را کاهش میدهد.
بهترین دارو برای حملات پانیک
داروها اغلب برای کنترل علائم حملات پانیک در هنگام خواب تجویز میشوند. انتخاب بهترین دارو به عوامل فردی مانند شدت علائم، سابقه پزشکی و هر گونه بیماری زمینهای بستگی دارد.
برخی از داروهای رایج مورد استفاده در درمان حملات پانیک شبانه عبارتند از:
- داروهای ضد افسردگی: مهارکنندههای بازجذب سروتونین (SSRIs) و نوراپی نفرین (SNRIs) معمولاً برای کاهش دفعات و شدت حملات پانیک در خواب تجویز میشوند.
- بنزودیازپینها: این داروها به سرعت برای کاهش علائم حاد اضطراب و هراس عمل میکنند. با این حال، این داروها به دلیل خطر ایجاد وابستگی، برای استفاده کوتاه مدت تجویز میشوند.
- بتابلوکرها: این داروها میتوانند به کنترل علائم فیزیکی اضطراب مانند ضربان قلب سریع و لرز در خواب کمک کنند.
- ملاتونین: برای افرادی که حملات پانیک آنها با اختلالات خواب مرتبط است، مکملهای ملاتونین ممکن است برای تنظیم الگوهای خواب و ایجاد آرامش توصیه شود.
مطلب پیشنهادی: حمله پانیک و تمام اطلاعاتی که به دنبال آن هستید!
عوارض حمله پانیک در خواب
حمله پانیک در خواب میتواند منجر به عوارض متعددی شود که بر سلامت جسمی و روانی فرد تأثیر میگذارد. از جمله این عوارض میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات خواب: حملات پانیک شبانه اغلب بیدار شدن مکرر و مشکل در به خواب رفتن میشود. این عارضه میتواند منجر به محرومیت مزمن از خواب و خطرات سلامتی مرتبط با آن شود.
- خستگی مزمن: کیفیت کاش کیفیت خواب به دلیل حملات پانیک شبانه میتواند منجر به خستگی در طول روز، تحریک پذیری، مشکل در تمرکز و اختلال در عملکرد شود.
- افزایش اضطراب: ترس از تجربه یک حمله پانیک دیگر در طول خواب میتواند سطح اضطراب را تشدید کند و منجر به چرخهای از استرس شدید و اختلالات خواب شود.
- تاثیر بر سلامت کلی: اختلالات مزمن خواب و تشدید اضطراب میتواند به مشکلات سلامت جسمانی مانند مشکلات قلبی عروقی، عملکرد ضعیف سیستم ایمنی و اختلالات گوارشی کمک کند.
راههای پیشگیری از حمله پانیک در خواب
پیشگیری از حمله پانیک در خواب با به کارگیری برخی راهبردهای پیشگیرانه امکان پذیر است که در ادامه به برخی از موثرترین آنها اشاره خواهیم کرد:
- انجام تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن، ذهن آگاهی، تمرینات تنفس عمیق و یوگا
- ایجاد روتین خواب آرامش بخش مانند خواندن کتاب، حمام آب گرم یا گوش دادن به موسیقی آرامش بخش
- ایجاد محیط خواب مناسب مانند خنک، تاریک و ساکت نگه داشتن اتاق خواب
- محدود کردن مصرف الکل و رخی محرکها مانند کافئین و نیکوتین در ساعات قبل از خواب
- رسیدگی به شرایط پزشکی زمینهای مانند آپنه خواب، سندرم پاهای بیقرار یا مشکلات گوارشی
کلام آخر
تجربه حمله پانیک در خواب یا قبل از خواب میتواند باعث ناراحتی و اختلال در سلامت کلی فرد شود. با این حال، با درک صحیح دلایل و به کار بردن استراتژیهایی برای مدیریت علائم، افراد میتوانند به طور موثر با این حملات دورهای کنار بیایند و کیفیت خواب و زندگی خود را بهبود بخشند. اگر شما یا اطرافیانتان حملات پانیک در خواب را تجربه می کنید، ضروری است که به دنبال کمک حرفهای باشید تا بهترین درمان، متناسب با نیازهای فردیتان را دریافت کنید. فراموش نکنید که با درمان مناسب و مراقبت از خود، تاثیر این حملات بر سلامت خواب شما کاهش خواهد یافت و تجربه یک زندگی با کیفیتتر امکان پذیر خواهد بود.