علائم پانیک می‌تواند آزاردهنده باشد و افراد را هم از نظر روحی و هم جسمی تحت تأثیر قرار دهد. علائم این عارضه که اغلب با احساس شدید ترس یا اضطراب مشخص می‌شود، می‌تواند به طور ناگهانی و بدون هشدار ظاهر شود. درک این نشانه‌ها هم برای کسانی که آنها را تجربه می‌کنند و هم برای اطرافیان آنها بسیار مهم است، زیرا شناخت به موقع و مدیریت مناسب علائم می‌تواند به طور قابل توجهی تأثیر حملات پانیک را بر زندگی روزمره فرد درگیر کاهش دهد. در این مقاله به صورت جامع درباره علائم حمله پانیک صحبت خواهیم کرد.
علائم پانیک اتک
حمله پانیک که با ترس شدید و اضطراب طاقت‌فرسا همراه است، می‌تواند به طور ناگهانی و اغلب بدون هشدار بروز کند. این حملات از نظر شدت و مدت بسیار متفاوت هستند، از حملات خفیف گرفته تا حملات شدیدی که باعث ناراحتی فیزیکی و روانی عمیق می‌شوند. علاوه بر این، علائم پانیک حتی می‌تواند در طول خواب نیز ظاهر شود و تأثیرات پیچیده و غیر قابل کنترلی بر زندگی افراد درگیر بگذارد. در این بخش، طیفی از انواع علائم پانیک اتک را بررسی خواهیم کرد.
A panic attack, characterized by intense fear and overwhelming anxiety, can occur suddenly and often without warning.
betterhealth
حمله پانیک که با ترس شدید و اضطراب طاقت‌فرسا همراه است، می‌تواند به طور ناگهانی و اغلب بدون هشدار بروز کند.
علائم پانیک خفیف
حملات پانیک خفیف معمولاً در مقایسه با حمله‌های شدید و جدی، علائم کمتری دارند. در حالی که این حملات باز هم برای فرد درگیر آزاردهنده هستند، اما ممکن است فرد را به طور کامل ناتوان نکنند.
علائم رایج پانیک خفیف عبارتند از:
- تپش قلب خفیف: افزایش ناگهانی اما در تپش قلب.
- تنگی نفس خفیف: احساس تنگی نفس یا سفتی در قفسه سینه.
- سرگیجه خفیف یا سبکی سر: احساس کمی عدم تعادل یا گیجی
- علائم خفیف اضطراب: احساس عصبی بودن یا دلهره داشتن بدون رسیدن به حالت ترس شدید.
علائم پانیک خفیف اغلب نسبتاً سریع برطرف می‌شوند و افراد ممکن است بتوانند با تکنیک‌های تنفس عمیق یا حواس‌پرتی، آنها را مدیریت کنند.
علائم پانیک اتک شدید
حملات پانیک شدید، ناتوان کننده‌تر هستند و باعث اختلال قابل توجه در زندگی روزمره فرد می‌شوند. علائم پانیک شدید ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تپش قلب شدید: ضربان قلب ممکن است بسیار سریع یا نامنظم احساس شود.
- تنگی نفس شدید: احساس می کنید که نمی‌توانید نفس بکشید یا در حال خفگی هستید.
- درد یا ناراحتی شدید قفسه سینه: اغلب با حمله قلبی اشتباه گرفته می‌شود.
- سرگیجه یا غش: احساس سرگیجه شدید یا در برخی موارد، از دست دادن هوشیاری برای چند دقیقه
- ترس شدید از مردن یا از دست دادن کنترل: وحشت شدیدی که مدیریت آن دشوار است.
علائم حملات پانیک شدید، می‌توانند بسیار ناراحت کننده باشند و ممکن است نیاز به مداخله فوری باشد تا به فرد کمک کند احساس امنیت و کنترل بر احساسات خود را دوباره به دست آورد.
مطلب پیشنهادی: حمله پانیک در خواب، چه باید کرد؟
علائم پانیک در خواب
علائم پانیک می‌تواند در طول خواب نیز رخ دهد که منجر به حملات پانیک شبانه می‌شود. این دوره‌های ناگهانی حمله معمولاً در مراحل خواب غیر REM (خواب تقریبا سبک) اتفاق می‌افتند و ممکن است باعث شوند که فرد به‌طور ناگهانی با ترس شدید و علائم فیزیکی زیر از خواب بیدار شود.
- بیداری ناگهانی: اغلب با احساس عذاب و اضطراب همراه است.
- ضربان سریع قلب: تپش شدید قلب که معمولا هنگام احساس ترس و خطر اتفاق می‌افتد.
- تنگی نفس: احساس ناتوانی در نفس کشیدن.
- تعریق: تعریق زیاد در طول خواب و بعد از بیدار شدن.
- احساس سردرگمی و گیجی: پس از بیدار شدن، احساس سردرگمی و گیجی نسبت به محیط یا شرایط.
حملات پانیک شبانه به دلیل ماهیت غیرمنتظره وقوع و دشواری در تشخیص آنها از کابوس، می‌توانند چالش برانگیزتر از حمله‌های پانیک در بیداری باشند.
علائم پانیک در کودکان
علائم پانیک در کودکان ممکن است در مقایسه با بزرگسالان متفاوت باشد. کودکان ممکن است همیشه احساسات خود را به وضوح بیان نکنند، اما به جای ابراز آن علائم فیزیکی مانند معده درد، سردرد یا مراجعه مکرر به مراقبان بهداشتی مدرسه را نشان دهند.
علائم رفتاری پانیک در کودکان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- وابستگی شدید به مادر یا پدر و عدم تمایل به جدا شدن از آنها حتی برای چند دقیقه
- امتناع از حضور در مدرسه یا اجتناب از انجام برخی فعالیت‌ها
- عدم تمایل به برقراری ارتباط با هم سن و سال‌های خود
- عدم تمایل به خارج شدن از خانه برای مدت طولانی
تشخیص زودهنگام این علائم برای ارائه حمایت و مداخله مناسب برای کمک به کودکان به منظور مقابله موثر با حملات پانیک بسیار مهم است.
علائم پانیک در سر
علائم پانیک که در سر قرار دارند، می‌توانند به خصوص به دلیل ارتباط آنها با مسائل عصبی یا قلبی عروقی نگران کننده باشند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سردرد: سردردهای شدید یا ناگهانی که شبیه میگرن یا سردردهای تنشی است.
- سرگیجه: احساس سبکی سر یا سرگیجه که اغلب با احساس گیجی و عدم تعادل همراه است.
- سوزن سوزن شدن یا بی حسی: احساس سوزن سوزن شدن یا بی حسی در صورت یا پوست سر شایع است.
علائم پانیک در مردان
مردان ممکن است علائم پانیک را متفاوت از زنان تجربه کنند، مردان اغلب علائم فیزیکی بیشتری به جای علائم احساسی نشان می‌دهند. آنها همچنین ممکن است به دلیل انتظارات اجتماعی مبنی بر عدم بروز احساست یا عدم تمایل به صحبت درباره پریشانی عاطفی خود، کمتر به دنبال کمک باشند.
علائم رایج پانیک در مردان عبارتند از:
- افزایش تحریک پذیری: واکنش شدید به عوامل استرس زا یا موقعیت‌هایی که باعث اضطراب می‌شوند.
- خشم یا پرخاشگری: فوران خشم یا پرخاشگری به عنوان پاسخی به اضطراب یا هراس.
- رفتارهای ریسک پذیر: درگیر شدن در رفتارهای پرخطر به عنوان راهی برای مقابله با اضطراب یا اجتناب از رویارویی با احساسات.
عادی سازی مشارکت در بحث‌های سلامت روان و صحبت درباره عواطف و احساسات برای مردان، می‌تواند آنها را تشویق کند که در هنگام تجربه علائم پانیک به دنبال حمایت باشند.
علائم پانیک اعصاب
علائم پانیک عصبی اغلب با افزایش حساسیت به عوامل استرس زا، نگرانی مداوم و حالت کلی عصبی یا اضطراب مشخص می‌شود.
این علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- افزایش حساسیت: احساس می‌کنید که به راحتی تحت فشارهای استرس‌زا یا موقعیت‌هایی قرار می‌گیرید که معمولاً باعث ایجاد اضطراب نمی‌شوند.
- نگرانی مداوم: نگرانی‌های مکرر و مداوم درباره جنبه‌های مختلف زندگی مانند کار، روابط یا سلامتی.
- بی قراری: مشکل در استراحت کردن یا احساس نیاز دائمی به دور بودن از اجتماع و فعالیت‌های بیرون از خانه
- علائم جسمانی: تظاهراتی مانند تنش عضلانی، سردرد، لرزش یا ناراحتی گوارشی.
علائم پانیک عصبی می‌تواند به طور قابل توجهی بر عملکرد روزانه تأثیر بگذارد و ممکن است به شروع یا تشدید حملات پانیک شدید کمک کند.
مطلب پیشنهادی: درمان حملات پانیک، قطعی‌ترین روش کدام است؟
علائم پانیک افسردگی
علائم پانیک همچنین می‌توانند به طور پیچیده با افسردگی مرتبط باشند، یک اختلال خلقی که با احساس مداوم غم و اندوه و از دست دادن علاقه به فعالیت‌هایی که زمانی از آن لذت می بردید، مشخص می‌شود.
هنگامی که علائم پانیک در زمینه افسردگی ظاهر می‌شود، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اضطراب شدید: احساس ترس شدید، اغلب بدون وجود یک محرک واضح.
- تظاهرات فیزیکی: علائم فیزیکی مشابه با علائمی که در حملات پانیک تجربه می‌شوند، مانند ضربان قلب سریع، درد قفسه سینه یا تنگی نفس.
- آژیتاسیون یا تحریک پذیری: افزایش تحریک پذیری یا بی قراری به عنوان پاسخی به اضطراب یا ناراحتی درونی.
- اختلالات خواب: مشکل در به خواب رفتن یا تجربه بیداری‌های مکرر در طول شب.
این علائم پانیک می‌تواند احساس ناامیدی را تشدید کرده و به بار کلی افسردگی اضافه کند. در چنین شرایطی، پرداختن به هر دو اختلال به طور همزمان برای درمان موثر ضروری است.
علائم بعد از پانیک
پس از فروکش کردن حمله پانیک، افراد ممکن است طیف وسیعی از علائم فیزیکی، عاطفی و شناختی را تجربه کنند.
این نشانه‌های ماندگار می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- خستگی جسمانی: احساس سستی جسمی یا خستگی، انگار تمام انرژی شما به صورت ناگهانی تخلیه شده است.
- تنش عضلانی: تنش یا درد طولانی در عضلات به دلیل پاسخ فیزیولوژیکی بدن در طول حمله پانیک.
- سردرد: سردرد یا میگرن مداوم که ممکن است ناشی از افزایش استرس یا تنش باشد.
- سرگیجه یا سبکی سر: احساس ضعف یا سرگیجه در حالی که بدن به بهبودی پس از افزایش سطح آدرنالین ادامه می‌دهد.
- آشفتگی عاطفی: احساسات شدید مانند ترس، غم یا ناامیدی پس از تجربه ناراحت کننده حمله پانیک.
- اضطراب شدید: افزایش حساسیت به عوامل استرس زا یا موقعیت‌هایی که ممکن است دوباره باعث ایجاد اضطراب یا وحشت شود.
- مه شناختی: مشکل در تمرکز که اغلب به دلیل اضطراب یا خستگی ناشی از حمله پانیک در بدن باقی مانده است.
این علائم بسته به سلامت کلی فرد، سطح استرس و مکانیسم‌های مقابله‌ای او، می‌توانند از نظر شدت و مدت متفاوت باشند.
علائم قبل از پانیک
علائم قبل از پانیک به تغییرات فیزیولوژیکی، عاطفی و شناختی اشاره دارد که نشان دهد افراد ممکن است در زمانی قریب‌الوقوع دچار حمله پانیک شوند.
این علائم می‌توانند در بین افراد بسیار متفاوت باشند، اما اغلب شامل موارد زیر می‌شوند:
- اضطراب شدید: احساس ناراحتی، عصبی بودن یا عذاب از چیزی نامشخص.
- افزایش ضربان قلب: افزایش ناگهانی تپش قلب.
- تنگی نفس: دشواری در تنفس یا احساس اینکه فرد نمی‌تواند هوای کافی دریافت کند.
- تنش عضلانی: سفتی یا ناراحتی در عضلات، به ویژه در قفسه سینه، شانه‌ها یا گردن.
- تعریق: تعریق زیاد، حتی در غیاب فعالیت بدنی یا گرما.
- سرگیجه یا سبکی سر: احساس ضعف یا سرگیجه در ناحیه سر.
- تغییرات شناختی: هجو افکار به ذهن، مشکل در تمرکز یا احساس جدایی از واقعیت
این علائم ممکن است به تدریج یا ناگهانی رخ دهند و با نزدیک شدن به حمله پانیک تشدید شوند.
مطلب پیشنهادی: حمله پانیک و تمام اطلاعاتی که به دنبال آن هستید!
علائم جسمی پانیک
حملات پانیک می‌توانند با طیف وسیعی از نشانه‌های فیزیکی همراه باشند.
از جمله رایج‌ترین این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضربان تند قلب: یکی از شایع‌ترین علائم جسمی در حمله پانیک، تپش قلب است که در مواقع شدید افراد در حین حمله، احساس می‌کنند که قلب آنها در حال جهش از قفسه سینه است.
- درد یا ناراحتی در قفسه سینه: این می‌تواند از ناراحتی خفیف تا درد شدید متغیر باشد که اغلب باعث ترس افراد از حمله قلبی می‌شود.
- تنگی نفس: احساس اینکه فرد نمی‌تواند هوای کافی دریافت کند یا در حال خفگی است که می‌تواند احساس وحشت را تشدید کند.
- سرگیجه: احساس ضعف، سرگیجه یا بی ثباتی روی پاها.
- احساس سوزن سوزن شدن: بی حسی یا گزگز در دست‌ها، انگشتان، پاها یا لب‌ها که می‌تواند ناراحت کننده باشد.
- لرزش: لرزش غیرقابل کنترل، اغلب در دست‌ها یا پاها.
- لرز یا گرگرفتگی: احساس ناگهانی سرما یا گرمای شدید که می‌تواند به سرعت رخ دهد.
این علائم فیزیکی ممکن است ناگهانی رخ دهند و در عرض چند دقیقه به اوج خود برسند که اغلب افراد را به دلیل شدت و شباهت به علائم سایر فوریت‌های پزشکی به دنبال دریافت مراقبت‌های پزشکی سوق می‌دهد.
چرا دچار این علائم فیزیکی می‌شویم؟
علائم جسمی پانیک، در درجه اول ناشی از پاسخ استرس بدن است که اغلب به عنوان پاسخ «جنگ یا گریز» نامیده می‌شود. هنگامی که سیستم عصبی سمپاتیک توسط تهدیدها یا عوامل استرس زا تحریک می‌شود، مجموعه‌ای از تغییرات فیزیولوژیکی را آغاز می‌کند:
- رهاسازی هورمون‌های استرس: آدرنالین و کورتیزول جریان خون را شدت می‌بخشد و ضربان قلب و تعداد تنفس را افزایش می‌دهد تا بدن را برای مقابله آماده کند.
- انقباض عروق: عروق خونی منقبض می‌شوند تا جریان خون را به اندام‌های حیاتی منحرف کنند و به طور بالقوه باعث ایجاد احساس سرگیجه یا گزگز می‌شوند.
- تنش عضلانی: عضلات برای آماده شدن برای فعالیت بدنی منقبض می‌شوند که منجر به احساس لرزش در برخی از نقاط بدن می‌شود.
- هیپرونتیلاسیون: تنفس سریع می‌تواند منجر به کاهش سطح دی اکسید کربن در خون و در نتیجه علائمی مانند سرگیجه یا سوزن سوزن شدن شود.
درک اساس فیزیولوژیکی این علائم می‌تواند به افراد کمک کند تا تشخیص دهند که حملات پانیک، در عین حال که ناراحت کننده هستند، تهدید کننده زندگی نیستند.
کلام آخر
در حالی که علائم پانیک می‌تواند طاقت فرسا و مخرب باشد، با استراتژی‌ها و درمان‌های مناسب قابل کنترل است. جستجوی کمک حرفه‌ای، تمرین تکنیک‌های تمدد اعصاب و اصلاح سبک زندگی می‌تواند به افراد قدرت دهد تا کنترل زندگی خود را دوباره به دست گیرند. با افزایش آگاهی درباره نشانه‌های این حملات ناگهانی و ابراز همدلی، می‌توانیم محیط امنی ایجاد کنیم که در آن افراد درگیر با حمله پانیک احساس آرامش کنند و راحت‌تر بتوانند اضطراب و ترس ناشی از این حملات را مدیریت کنند.
