پریود بعد از زایمان با توجه به نوع زایمان و تغییرات هورمونی بدن مادر معمولا شش تا هشت هفته بعد از زایمان اتفاق میافتد.
بدن خانمها هرماه چرخه تغییری را طی میکند تا برای بارداری احتمالی آماده شود. اگر باردار نشوید، چرخه به پایان رسیده و لایه داخلی رحم فرو میریزد و خونریزی اتفاق میافتد که به آن پریود یا قاعدگی میگویند.
اما اگر باردار شوید، بدن لایه داخلی رحم را حفظ میکند. بههمین دلیل است که خانمها بعد از باردار شدن دیگر پریود نمیشوند. با حاملگی، تقریبا ۹ ماه از خونریزی عادت ماهانه راحت هستید، اما پریود بعد از زایمان خیلی زود، ۴ تا ۶ هفته بعد زایمان برمیگردد. مادران شیرده چند ماه دیرتر، پریود بعد از زایمان را تجربه میکنند.
چند وقت بعد از زایمان پریود میشویم
زمان شروع پریود بعد از زایمان در خانمهای مختلف بسته به شرایط متفاوت است. عواملی مانند وضعیت هورمونی، نوع رژیم غذایی، فعالیت ورزشی و شیردهی روی پریودی بعد از زایمان تاثیر میگذارند. مادرانی که نوزاد را با شیر مادر تغذیه میکنند، دیرتر از بقیه پریود میشوند چرا که هورمونهای مرتبط با شیردهی روی چرخه قاعدگی مادر تاثیر میگذارد و این روند را طولانیتر میکند. اولین پریود بعد از زایمان، بین دو تا ۱۲ هفته بعد وضع حمل اتفاق میافتد. اما در بیشتر خانمها، بین هفته ششم و دوازدهم بعد تولد نوزاد، قاعدگی شروع میشود.
زمان شروع پریود بعد از زایمان در مادران غیرشیرده
زمان شروع پریود پس از زایمان در مادران غیرشیرده به عوامل مختلفی بستگی دارد که عبارتند از:
- تغییرات هورمونی: پس از زایمان، هورمونهای بارداری به تدریج به حالت عادی قبل از بارداری بازمیگردند.
- نوع زایمان: در زایمان طبیعی، زمان شروع پریود به نسبت زودتر از زایمان سزارین خواهد بود.
- تغذیه و وضعیت بدنی: مادرانی که رژیم غذایی سالم و مناسب و فعالیت بدنی منظمی دارند، ممکن است زمان شروع پریود آنها نسبت به دیگران کمتر باشد.
به طور کلی، در مادران غیرشیرده، پریود ۶ تا ۱۲ هفته پس از زایمان شروع میشود، اما ممکن است در برخی موارد زودتر یا دیرتر رخ دهد.
نامنظمی پریود بعد از زایمان
نامنظمی پریود بعد از زایمان امری طبیعی است و بسیاری از زنان پس از زایمان تغییراتی در الگوی پریودی خود تجربه میکنند. این مسئله معمولا به دلیل تغییرات هورمونی و بازسازی رحم پس از زایمان رخ میدهد و در خانمهای مختلف به دلیل تفاوت واکنش بدن، این اتفاق به شکلهای مختلف بروز میکند. در حقیقت، پس از زایمان، بدن زن در حال تنظیم دوباره سیستم هورمونی خود است و این فرآیند ممکن است مدتی طول بکشد تا به تعادل برسد.
در ماههای اول پس از زایمان، پریود نامنظم و با فاصلههای زمانی متفاوت رخ میدهد. احتمالا خانمها پریودهای پراکنده، سنگینتر یا خفیفتر از قبل، و همچنین نامنظمی پریود بعد از زایمان را تجربه میکنند. به طور کلی، اگر پس از زایمان، پریود نامنظم دارید و نگران هستید، با پزشک مشورت کنید. در برخی موارد، نامنظمی پریود ممکن است نشانه مشکلات دیگری مانند اختلالات هورمونی یا عفونتهای رحمی باشد. پزشک با انجام بررسیهای لازم، مشکل را تشخیص داده و در صورت لزوم، درمان مناسب را تجویز میکند.
طولانی شدن پریود بعد از زایمان سزارین
پریود بعد از زایمان سزارین ممکن است بهخاطر تاثیرهای جراحی و بازسازی رحم پس از عمل سزارین، نسبت به پریود قبل از بارداری طولانیتر باشد. در زایمان سزارین، بخشی از رحم برای دسترسی به نوزاد بریده میشود و پس از عمل، رحم به زمانی برای بهبود و بازسازی نیاز دارد.
عموما پس از زایمان سزارین، پریود اول ممکن است به تاخیر بیفتد و طولانیتر از معمول باشد. ممکن است حتی تا ۶ تا ۸ هفته یا بیشتر نیاز داشته باشید تا پریود اولتان پس از عمل سزارین رخ دهد. علاوه بر آن، پریودهای بعدی نیز ممکن است در مدت زمان بیشتری نسبت به پریودهای قبلی شما طول بکشند تا به الگوی عادی خود بازگردند.
خونریزی شدید در اولین پریود بعد از زایمان
پریود اول بعد از زایمان ممکن است شدیدتر از پریودهای عادی قبل از بارداری باشد، چرا که رحم بهدلیل تغییرات هورمونی و تغییرات در ساختار رحم پس از زایمان ، نیاز به زمانی برای بازسازی و بهبود دارد. اما اگر خونریزی بسیار شدید و آزاردهنده باشد و با عوارضی مانند ضعف شدید، اسهال شدید، تشنج یا سرگیجه همراه شود، میتواند نشانه مشکل جدی باشد. بعضی از علل خونریزی شدید در اولین پریود بعد از زایمان عبارتند از:
- لختههای خونی بزرگ: پس از زایمان، رحم برای جلوگیری از خونریزی بیش از حد باید به خوبی تنگ شود. اگر رحم به درستی تنگ نشده باشد، لختههای خونی بزرگتری تشکیل میشود که خونریزی شدید ایجاد میکند.
- عفونت رحمی: عفونت در رحم میتواند خونریزی شدید را تسریع کند. علائم عفونت رحمی شامل تب، درد شدید در ناحیه زیربطنی، و تغییر رنگ و بوی خونریزی میشود.
پریود بعد از زایمان چه تغییراتی میکند؟
از آنجایی که بدن بعد از ۹ ماه بارداری و پریود نشدن، دوباره قرار است چرخه قاعدگی را آغاز کند، احتمالا تغییراتی در پریود بعد از زایمان ایجاد میشوند مانند:
- خونریزی شدیدتر
- نامنظم شدن چرخه
- درد بیشتر
- لختههای خونی کوچک
- گرفتگی و اسپاسمهای شدیدتر از حالت نرمال
با توجه به اینکه، دیواره رحم چند وقتی استراحت داشته و ریزشی اتفاق نیفتاده است، باید قسمتهای بیشتری از دیواره رحم بریزد، بههمین دلیل گرفتگی و اسپاسم بیشتری روی میدهد. البته این تغییرات پریود بعد از زایمان، به تدریج کمتر میشوند. خانمهایی که دچار آدنومیوز (ضخیم شدن دیواره رحم) هستند، ممکن است شدت خونریزی پریودی بیشتری بعد از زایمان تجربه کنند.
کلام آخر
بعد از اتمام بارداری، بدن به تدریج به حالت قبل بازگشته و چرخه قاعدگی از نو شروع میشود که معمولا چند بار اول نامنظم است. یعنی ممکن است یک ماه پریود شوید، ماه بعد چرخه قاعدگی متوقف شود و ماه سوم هم زودتر از موعد پریودی اتفاق بیفتد. پریود بعد از زایمان معمولا یک سال اول نامنظم است و بسته به شدت تغییرات هورمونی و شیردهی به بچه دیرتر یا زودتر بین شش تا هشت هفته بعد از زایمان اتفاق میافتد. در صورتی که بهخاطر شیردهی، پریود بعد از زایمانتان به تعویق افتاده باشد، بهتر است از روشهای مطمئنی مانند قرص ضدبارداری یا کاندوم استفاده کنید.